Absintalsem of Artemesia absinthium
Een gevaarlijk geneeskruid, zo staat de Artemesia absinthium, of Absintalsem in het regulier Nederlands, ook wel bekend. De plant stamt uit de composietenfamilie, ook wel bekend als de Asteraceae. Het is een vrij zeldzame plant en wordt matig afgenomen maar staat in Nederland dan ook op de Nederlandse Rode lijst van planten.
De plant komt gematigd voor in de streken van Europa, Azië en Noord-Afrika en leent zijn naam van de Griekse godin Artemis. Daarnaast betekent absinthium ‘ongenoegen’ in het oud-Grieks. Waarom? Wellicht omdat de plant bekent staat als een van de bitterste kruiden.
Al lang bekend
Absint was reeds bij de oude Egyptenaren bekend, zo zijn er verschillende verhalen die de ronde gaan waarin Absintalsem een grote rol speelde. Johannes de Doper droeg bijvoorbeeld eentje bij zich, naar verluid, tijdens zijn tocht door de woestijn. Absintalsem wordt in de kruidengeneeskunde gebruikt om vermoeide voeten te voorkomen. Wanneer men een lange voetreis maakte werd absintalsem in de schoen geplaatst. Het kruid heeft een opwekkend effect waardoor moeheid minder vat krijgt op de mens.
Hoe Absintalsem zelf kweken.
Omdat de absintalsem op de Belgische en Nederlandse Rode Lijst* staat, zal je weinig mensen aantreffen die de plant op grootschalige basis verbouwen. Het is een plant die toch vrij eenvoudig is om te kweken vanuit zaad. Wat je hoort te doen is het volgende: verspreid de zaden op een grondoppervlak. Zodra de zaadjes zijn ontkiemd en er geen kans meer is op vorst, moet je ze overplanten naar buiten. Daar laat je drie tot vijf voet tussen elke stek zitten.
Alsem kan namelijk op arme gronden groeien; volop in de zon of juist voor een gedeelte in de schaduw. De struik moet gesnoeid worden in de herfst, waarbij de grond droog en goed gedraineerd moet zijn. Sommige planten kunnen slapen in de zomer en gaan weer scheuten groeien als ze temperaturen omlaag gaan.
(* De rode lijst is een lijst met plantensoorten dat met uitsterving bedreigd worden en/of beschermd zijn.)
Beruchte bekendheid
Absintalsem is natuurlijk het meest bekend om de beruchte drank die ernaar vernoemd is: absint. De drank was vele jaren verboden in Nederland en nu nog steeds is het relatief moeilijk verkrijgbaar bij de drankspecialist. De drank tiert echter welig in landen als Polen, Duitsland en Tsjechië, waar de drank nooit verboden is geweest. Het regelmatig gebruik van absintalsem kan verslavend zijn. Dit tuinkruid bevat namelijk glycoside, bekend als giftig, en de vluchtige olie kan het centrale zenuwstelsel onderdrukken. Hierbij stoppen de mogelijkheden met absintalsem echter niet. Je kunt er namelijk ook een heerlijke thee van zetten, eentje waar geneeskrachtige werking aan wordt toegeschreven sinds de oudheid. Het ruikt zelfs een beetje naar menthol, wat het sterk geurende terpeen Thujon heet.
Heerlijke thee maken van Absintalsem
Alsemthee kun je simpel maken door een halve tot één theelepel kruid toe te voegen aan een pot met kokend water. Laat dit vervolgens tien tot vijftien minuten intrekken en drink de thee vervolgens drie keer per dag. Je kunt het kruid eventueel ook mengen met pepermuntbladeren of een ander sterk kruid zoals anijs. Ga er in ieder geval geen suiker aan toevoegen, daar bitter en zoet niet echt goed samen gaan. Eigenlijk heeft het opvallende kruid een hoop positieve kanten, die overschaduwd worden door het schimmige verleden van het kruid en de reden dat de drank die ervan gemaakt kan worden zo lang verboden is geweest. Lees hier hoe je thee op de juiste manier zet.
Geneeskrachten
Zo ontdekten de Romeinen naast tal van geneeskrachtige eigenschappen. Galenus adviseerde het kruid als versterkend middel en verschillende zeelieden gebruikten het als middel tegen zeeziekte. Het werd aangenomen dat absintalsem een stimulerend effect had op het gehele lichaam.
Er is ook bewezen dat het de doorbloeding stimuleert, het hart versterkt en pijn verzacht tijdens het werken. Absintalsem is een goed tonicum voor de maag, galblaas en lever en verlaagt de temperatuur bij koorts.
Er zijn zelfs volksremedies bekend waarbij alsem wordt gebruikt om verkoudheid, reuma, koorts en diabetes tegen te gaan. Ook werd alsem gedroogd samen met lavendel en munt in doekjes geknoopt en tussen de kleding te gelegd om vooral motten weg te houden. Daarnaast is het ook een zeer geschikt kruid om (naakt)slaken mee weg te jagen. Een veelzijdig kruid, niet waar?